Wat is On the way to "PlanetProof!" ?
On the way to PlanetProof is een onafhankelijk keurmerk dat bewijst (‘Proof’) dat de consument een product koopt dat duurzamer is geproduceerd en daardoor een betere keuze is voor natuur, klimaat én dier.
Met het keurmerk werken boeren, tuinders en andere bedrijven naar een landbouwproductie toe die in evenwicht is met de draagkracht van onze planeet. Zij proberen de aarde steeds minder te belasten en verduurzamen stap voor stap hun sector.
Het keurmerk is er voor eieren, zuivel, aardappelen, groenten en fruit, bloemen, planten, bomen en bloembollen. De onderstaande informatie richt zich op zuivel.
Melk
De productie van melk heeft een impact op het milieu en met On the way to PlanetProof proberen de melkveehouders stappen te zetten om hun productie te verduurzamen en diervriendelijker te werken.
Zij moeten elk jaar (blijven) voldoen aan de strenge en ambitieuze Eisen onder andere;
Aandacht voor dierenwelzijn en diergezondheid
Het keurmerk stelt verschillende eisen aan het welzijn en de gezondheid van de dieren. Melkveehouders moeten hier verschillende maatregelen voor nemen en het welzijn en de gezondheid van de dieren wordt door onafhankelijke organisaties gemeten en bewaakt. De dierenarts speelt hierin ook een belangrijke rol.
Snelkeuze:
Koeborstel
Drinken
Eten
Ligplekken
Afmetingen ligplekken
Uitvoering loopvloer
Hittestress
Realisatie uiterlijk per 1 juli 2022! ⇓
De melkveehouder zorgt er voor dat er binnen in de stal plek is voor ontspanning; voor iedere koe is er tenminste 1 ligplaats en zijn er koeborstels aanwezig die de huid verzorgen. Vanzelfsprekend zijn de borstels er ook bij de kalveren.
- Melkkoeien, minstens 1 elektrisch aangedreven roterende koeborstel per 70 melkkoeien
- Droge koeien, minstens 1 (motorloze) koeborstel per groep
- Jongvee, minstens 1 (motorloze) koeborstel per groep
- Kalveren, minstens 1 (motorloze) koeborstel per groep, tot een leeftijd van 6 maanden voldoet een verticale borstel
Doel: een (roterende) koeborstel geeft de koeien de mogelijkheid om hun huid te verzorgen. Dit verhoogt het diercomfort.
Ga naar snelkeuze
Basisnorm gerealiseerd per 01-01-2028 ⇓
Er is voldoende drinkgelegenheid aanwezig voor alle koeien (melkgevend, droge koeien en jongvee) en deze gelegenheden moeten vrij toegankelijk zijn voor de dieren.
- Aantal koeien per drinkbak: maximaal 30 en minimaal 7 cm per koe
| |
Drinkoppervlak L x B |
Aantal koeien |
Inhoud ltr. |
| Pingo 100 |
82 x 38 |
11 |
50 |
| Pingo 200 |
182 x 38 |
26 |
100 |
| Pingo 300 |
282 x 38 |
40 |
150 |
| |
|
|
|
- Aantal koeien per sneldrinker: maximaal 15 koeien. Drinkbakken zijn aangesloten op een waterleiding (2-4 bar druk)
- Jongvee (vanaf 6 maand) groep < 10 dieren 1 drinkpunt
- Jongvee (vanaf 6 maand) groep ≥ 10 dieren 2 drinkpunten
- Droge koeien: per groep dieren zijn minimaal 2 drinkpunten aanwezig
Doel: ruim voldoende drinkvoorzieningen zorgen voor minder verstoring vanwege verschillen in rangorde en betere wateropname.
Ga naar snelkeuze
Nieuwe norm bij nieuwbouw, aanbouw of uiterlijk gerealiseerd per 1-1-2038 ⇓
Er zijn voldoende vreetplaatsen aanwezig voor alle koeien (melkgevend, droge koeien en jongvee) en deze vreetplaatsen moeten vrij toegankelijk zijn voor de dieren.
- 1.0 effectieve vreetplaats voor melkvee, droge koeien en jongvee
- 0.8 effectieve vreetplaats bij automatisch voeren
Minimale breedte van effectieve vreetplaats:
- 75 cm voor melkgevende en droge koeien
- 50 cm voor jongvee van 12 tot 18 maanden
- 45 cm voor jongvee van 4 tot 12 maanden
Hoogte voerhek:
- Indien een bovenbuis aanwezig is, dan is de minimale hoogte tot de onderkant van deze bovenbuis bij melkkoeien en droge koeien 1,60 meter.
- Voor kleine koeien (schofthoogte maximaal 1,40 meter) mogen andere afmetingen toegepast worden voor ligboxen en voerhek. Hierbij geldt minimale hoogte voerhek is 1,45 meter.
Doel: ruim bemeten vreetplaatsen zorgen voor minder verstoring vanwege verschillen in rangorde en betere voeropname.
Ga naar snelkeuze
Nieuwe eis gerealiseerd per 1-1-2025 ⇓
Zachte ligplek melkkoeien en droge koeien bestaat uit zacht indrukbaar materiaal:
- Een mat, matras, waterbed, gelmatras met voldoende indrukbaarheid conform DLG test (uitslag: blijvende elasticiteit ≥ 15 mm indrukking bij een belasting van 2000N per 75 cm2 of DLG test goed (++)). Het materiaal is bedekt met een laag droog strooisel en/of kalk.
OF
- Een diepstrooiselbox: dik ingestrooide ligbox (bijv. zaagsel, stro, zand of ander organisch materiaal) met strooiselkering aan voor en achterzijde van de box van minimaal 15 cm hoog (gemeten loodrecht vanaf de bodem). Indien boxen in een dubbele rij liggen en aan de kopkant op elkaar aansluiten dan is daar geen strooiselkering vereist. De boxen zijn volledig gevuld (de strooiselkeringsrand steekt niet meer dan 3 cm uit boven het strooisel en het ligbed bevat geen kale plekken zonder strooisel).
OF
- Een combinatie van mat of matras met diepstrooisel, waarbij indrukbaarheid mat/matras conform DLG test met uitslag goed (+) is en daarbovenop minstens 8 cm strooisel (hoogte strooiselkering loodrecht gemeten vanaf bovenkant mat/matras).
OF
- Een ingestrooide vrijloopstal, minimaal 10 cm dik ingestrooide ligruimte.
Nieuwe eis gerealiseerd per 1-1-2028 ⇓
Zachte ligplek jongvee:
- De ligruimte voor jongvee (vanaf 4 maanden) bestaat uit zacht indrukbaar materiaal (DLG getest)
Doel: een zachte bedding geeft meer comfort tijdens de gemiddeld 12 uur per dag dat een koe herkauwd.
Ga naar snelkeuze
Afmetingen ligplekken
Nieuwe eis gerealiseerd per 1-1-2025 ⇓
Melkvee basisnorm ligboxafmetingen:
- Lengte ligbed minimaal 1,70 m (inclusief beslag koematras/exclusief strooiselkering en knieboom)
- Ligboxbreedte: minimaal 1,10 m h.o.h.
Nieuwe norm bij nieuwbouw, aanbouw en uiterlijk per 1-1-2038 ⇓
Melkkoeien, de basisnorm ligboxafmeting moet voldoen aan voorwaarden voor bredere en/of langere ligboxen:
Bredere ligboxen:
- Totale boxlengte ≥2,65 m aan muurzijde of tussenrij ≥2,35 m
- Lengte ligbed ≥1,80 m (inclusief beslag koematras/exclusief strooiselkering en knieboom)
- Ligboxbreedte: minimaal 1,20 m. h.o.h.
- Breedte ligbed is minimaal 1,14 m vrije breedte
- Afstelling schoftboom ≥1,15 m hoogte vanaf ligbed
- De knieboom mag maximaal 30 cm hoog zijn, voorbij de knieboom moet voldoende kopruimte aanwezig zijn
- Kopboom: ≥0,90 m boven ligboxvloer en ≥2,20 m horizontaal gemeten vanuit de instap van de box
OF
Langere ligboxen:
- Totale boxlengte ≥2,80 m aan muurzijde of tussenrij ≥2,50 m
- Lengte ligbed ≥1,90 m (inclusief beslag koematras/exclusief strooiselkering en knieboom)
- Ligboxbreedte: minimaal 1,15 m. h.o.h.
- Breedte ligbed is minimaal 1,09 m vrije breedte
- Afstelling schoftboom ≥1,15 m hoogte vanaf ligbed
- De knieboom mag maximaal 30 cm hoog zijn, voorbij de knieboom moet voldoende kopruimte aanwezig zijn
- Kopboom: ≥0,90 m boven ligboxvloer en ≥2,30 m horizontaal gemeten vanuit de instap van de box
Bij ontbreken van ligboxen wordt ook aan dit criterium voldaan.
Kleine koeien, schofthoogte max 1,40 m zijn de richtlijnen:
Voor kleine koeien met schofthoogte maximaal 1,40 meter mogen andere afmetingen toegepast worden voor ligboxen en voerhek. Hierbij geldt de ligboxafmeting:
- Totale boxlengte maximaal 20 cm korter dan basisnorm
- Lengte ligbed minimaal 1,65 m (inclusief beslag koematras/exclusief strooiselkering en knieboom)
- Ligboxbreedte maximaal 10 cm smaller dan basisnorm
Kalveren, basisnorm eenlingboxen:
Nieuwe eis gerealiseerd per 1-1-2025 ⇓
- Kalveren mogen tot en met 14 dagen gehouden worden in eenlingboxen. Na 14 dagen leeftijd moeten ze in groepen worden gehouden.
EN
- De eenlingboxen of kalverhutten (iglo’s) bevatten strooisel en hebben zicht op en bieden mogelijkheid tot lichamelijk contact met andere kalveren.
- De eenlingboxen hebben een minimale afmeting van 130 x 90 cm (l x b). Als er een dak aanwezig is, dan is deze minimaal 125 cm hoog.
Uitgezonderd zijn:
- Zieke kalveren, deze mogen tijdelijk individueel in een ziekenstal gehouden worden.
- Kalveren die niet worden aangehouden op het melkveebedrijf mogen tot 28 dagen in eenlingboxen worden gehouden.
Kalveren en jongvee basisnorm strokhokken:
Nieuwe eis gerealiseerd per 1-1-2025 ⇓
- Kalveren vanaf de leeftijd van maximaal 14 dagen tot minimaal 4 maanden worden gehouden in groepen op strooisel.
EN
- Het strohok heeft een minimale oppervlakte van 3,0 m2 per dier en vanaf 4 maanden komt daar elke maand 1 m2 bovenop.
Jongvee - ligboxen:
Nieuwe norm bij nieuwbouw, aanbouw of uiterlijk gerealiseerd per 1-1-2038 ⇓
- Jongvee mag vanaf een leeftijd van vier maanden gehouden worden in een ligboxenstal met minimaal 1 ligbox per dier.
- Minimale ligboxafmeting jongvee (l x b x h):
- Dieren 4 tot 12 maanden: 180 x 80 x 85 cm
- Dieren 12 tot 18 maanden: 200 x 90 x 95 cm
- Deze eis is van toepassing bij opfok van eigen jongvee op het melkbedrijf of jongvee dat men elders laat opfokken.
Uitgezonderd zijn zieke dieren. Deze mogen tijdelijk individueel in een ziekenstal gehouden worden.
Doel: voldoende ruimte en groepshuisvesting stimuleren natuurlijk gedrag van het dier.
Ga naar snelkeuze
Basisnorm gerealiseerd per 1-1-2028 ⇓
Loopvloeren en roosters (in de gang tussen de ligboxen, achter het voerhek, in de wachtruimte) moeten de koeien grip geven. De vloer heeft profiel (geprofileerd loopvlak) dat voldoet aan:
- Profiel (minstens 2 mm diep) met sleuven (aangebracht in lengterichting), kijk op www.vloerenopruwen.nl honingraat of blokken
- Stroefheid voldoet minstens aan 0,60 FSCwaarde (Floor Slide Control 2000). Wij kunnen de FSC-metingen verzorgen, deze worden uitgevoerd met een gekalibreerde Floor Slide Control 2000 meetunit, conform de NTA7909 werkwijze.
EN/OF
- Heeft een zachte indrukbare toplaag (bijvoorbeeld rubber minimaal 16 mm dik, stro minimaal 10 cm dik, zand minimaal 10 cm dik)
Doel: door voldoende grip en een zachtere vloer ontstaan er minder klauw- en beenproblemen.
Ga naar snelkeuze
Nieuwe eis gerealiseerd per 1-1-2025 ⇓
Er zijn voorzieningen om bij hittestress extra maatregelen voor klimaatbeheersing toe te passen. In alle stallen waar melkgevende en droge koeien zijn gehuisvest dient minstens één van de volgende voorzieningen aanwezig te zijn:
- Dakisolatie (Rc-waarde minstens 2,0).
- Licht gekleurd of reflecterend dak (eventueel in combinatie met zonnepanelen).
- Ventilatoren (waaiers of fans, evenredig verdeeld over de stal en met voldoende capaciteit om lucht in de gehele stal te bewegen).
- Sproeisysteem op het dak (nozzles evenredig over staldak verdeeld).
- Sproeisysteem in de stal/douche met timer (waterleiding met sproeiers, drukregelaar, thermostaat en timer waarmee periodes van sproeien met water en ventilatie worden afgewisseld. Water sproeit onder lage druk over de ruggen van de koeien. Het sproeipatroon is zo afgesteld dat water niet in de ligboxen en voergang terecht komt).
- Vernevelingssysteem voor luchtinlaat (verneveling dient direct te verdampen zonder water op de vloer/dieren. Kan binnen en buiten dierverblijf worden aangebracht).
Doel: hittestress heeft invloed op de activiteit (lagere voeropname), welbevinden en gezondheid van koeien.
Ga naar snelkeuze
Bron: On the way to Planet Proof Melk
